ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ‘ਤੇ ਸੋਗ… ਪਰ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ‘ਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਜਸ਼ਨ! ਭਾਰਤ ‘ਚ ਇਸ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਸੁਣ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਹੋ ਜਾਓਗੇ ਹੈਰਾਨ
ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ‘ਤੇ ਸੋਗ… ਪਰ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ‘ਤੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਜਸ਼ਨ! ਭਾਰਤ ‘ਚ ਇਸ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਸੁਣ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਹੋ ਜਾਓਗੇ ਹੈਰਾਨ
ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 10 ਦਸੰਬਰ 2025 (Media PBN)
ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਜਿਹੇ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜ ਹਨ ਜੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦੇਣਗੇ ਸਗੋਂ ਤੁਹਾਡਾ ਸਿਰ ਵੀ ਖੁਰਕਣ ਲੱਗ ਪਵੇਗਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਬਾਰੇ ਸੁਣ ਕੇ ਤੁਸੀਂ ਸੋਚ ਰਹੇ ਹੋਵੋਗੇ ਕਿ ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅਜਿਹੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਕਿਵੇਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਅੱਜ ਵੀ, ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਹਨ ਜੋ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਲੇਖ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਸਤੀਆ ਕਬੀਲੇ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਹ ਕਬੀਲਾ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ‘ਤੇ ਸੋਗ ਮਨਾਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਂ, ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਸਹੀ ਸੁਣਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਕਬੀਲੇ ਦੀਆਂ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਬਾਕੀ ਦੁਨੀਆ ਤੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰੀਆਂ ਹਨ।
ਸਤੀਆ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦਾ ਇਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸੋਚ ਅਤੇ ਰਵੱਈਏ ‘ਤੇ ਵੀ ਸਵਾਲ ਖੜ੍ਹੇ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਤੀਆ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ, ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਮਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪੂਰੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਢੋਲ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਗੂੰਜਦੀ ਹੈ, ਮਠਿਆਈਆਂ ਵੰਡੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਪੂਰਾ ਪਿੰਡ ਸਾਰੀ ਰਾਤ ਗਾਉਂਦਾ ਅਤੇ ਨੱਚਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਜਦੋਂ ਇਸ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਬੱਚਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਪਿੰਡ ਦਾ ਮਾਹੌਲ ਉਦਾਸ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਿੰਡ ਵਾਸੀ ਸੋਗ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸਤੀਆ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦਾ ਇਹ ਰਿਵਾਜ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਦੂਜੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ, ਇਹ ਰਿਵਾਜ ਇੱਕ ਡੂੰਘਾ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਸਤੀਆ ਭਾਈਚਾਰੇ ਵਿੱਚ ਸਿਰਫ 24 ਪਰਿਵਾਰ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਸਤੀਆ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਲੋਕ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਨੂੰ ਆਤਮਾ ਦੀ ਮੁਕਤੀ ਮੰਨਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵਿਅਕਤੀ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਰੀਰਕ ਬੰਧਨ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਮੌਕਾ ਖੁਸ਼ੀ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅੰਤਿਮ ਸੰਸਕਾਰ ਵਾਲੇ ਦਿਨ, ਇੱਥੇ ਲੋਕ ਨਵੇਂ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸੁੱਕੇ ਮੇਵੇ ਅਤੇ ਮਠਿਆਈਆਂ ਖਰੀਦਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਸ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਸਸਕਾਰ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਸਥੀਆਂ ਠੰਢੀਆਂ ਹੋਣ ਤੱਕ ਨੱਚਦੇ ਅਤੇ ਗਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਇਸ ਦਿਨ ਸ਼ਰਾਬ ਵੀ ਪੀਂਦੇ ਹਨ। ਮ੍ਰਿਤਕ ਦੀ ਚਿਤਾ ਤੱਕ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਧੂਮਧਾਮ ਨਾਲ ਮਨਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸਤੀਆ ਭਾਈਚਾਰਾ ਇਸਨੂੰ ਆਤਮਾ ਦੀ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਯਾਤਰਾ ਵਜੋਂ ਪੂਰੇ ਸਤਿਕਾਰ ਨਾਲ ਮੰਨਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਅਸਥੀਆਂ ਦੇ ਸੈਟਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਭਾਈਚਾਰਕ ਦਾਅਵਤ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਵੀ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਸਤੀਆ ਭਾਈਚਾਰਾ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ‘ਤੇ ਦੁਖੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਨਵੇਂ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਾਪਾਂ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਮੰਨਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਸੋਗ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੰਨਣਾ ਹੈ ਕਿ ਬੱਚੇ ਦਾ ਜਨਮ ਆਤਮਾ ਦੇ ਦੁੱਖਾਂ ਦੀ ਧਰਤੀ ‘ਤੇ ਵਾਪਸੀ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਉਹ ਇਸ ਦਿਨ ਨੂੰ ਸੋਗ ਦੇ ਦਿਨ ਵਜੋਂ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ।
