Earthquake: ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਲੱਗੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਝਟਕੇ, ਲੋਕ ਘਰਾਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲੇ
Earthquake: NCS ਅਨੁਸਾਰ, ਦੂਜਾ ਭੂਚਾਲ ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ ‘ਤੇ 3.3 ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਭਾਰਤੀ ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਵੇਰੇ 9:54 ਵਜੇ ਆਇਆ
ਨੇਪੀਡਾਓ (ਮਿਆਂਮਾਰ)
Earthquake: ਭਾਰਤ ਦੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕੋ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਦੋ ਵਾਰ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚਿੰਤਾ ਵੱਧ ਗਈ ਹੈ।
ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭੂਚਾਲ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ (NCS) ਅਨੁਸਾਰ, ਦੂਜਾ ਭੂਚਾਲ ਰਿਕਟਰ ਪੈਮਾਨੇ ‘ਤੇ 3.3 ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਸੀ, ਜੋ ਭਾਰਤੀ ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ ਸਵੇਰੇ 9:54 ਵਜੇ ਆਇਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਤੜਕੇ 3:43 ਵਜੇ ਵੀ 3.6 ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਭੂਚਾਲ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਭੂਚਾਲਾਂ (Earthquake) ਨਾਲ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਾਨ-ਮਾਲ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਤੁਰੰਤ ਕੋਈ ਖ਼ਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਪਰ ਇਸਨੇ ਮਿਆਂਮਾਰ ਦੀ ਭੂ-ਗਰਭੀ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲਤਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਉਜਾਗਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਕਿਉਂ ਹੈ ਮਿਆਂਮਾਰ ਭੂਚਾਲ (Earthquake) ਪ੍ਰਤੀ ਏਨਾ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ?
ਮਿਆਂਮਾਰ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਰਗਰਮ ਅਤੇ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਵਜ੍ਹਾ ਇਸਦਾ ਚਾਰ ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਪਲੇਟਾਂ (ਭਾਰਤੀ, ਯੂਰੇਸ਼ੀਅਨ, ਸੁੰਡਾ ਅਤੇ ਬਰਮਾ ਪਲੇਟ) ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਥਿਤ ਹੋਣਾ ਹੈ।
1. ਸਗਾਇੰਗ ਫਾਲਟ (Sagaing Fault): ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਵਾਲੀ 1,400 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬੀ ਸਗਾਇੰਗ ਫਾਲਟ ਲਾਈਨ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ। ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਗਾਇੰਗ, ਮਾਂਡਲੇ, ਬਾਗੋ ਅਤੇ ਯਾਂਗੂਨ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ 46% ਆਬਾਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।
2. ਘੱਟ ਡੂੰਘਾਈ ਵਾਲੇ ਭੂਚਾਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ: ਮਾਹਿਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਡੂੰਘਾਈ ਵਾਲੇ ਭੂਚਾਲ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਉਂਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਡੂੰਘੇ ਭੂਚਾਲਾਂ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਅਜਿਹਾ ਇਸ ਲਈ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਭੂਚਾਲੀ ਤਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਸਤ੍ਹਾ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ ਘੱਟ ਦੂਰੀ ਤੈਅ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਜ਼ਮੀਨ ‘ਤੇ ਕੰਬਣ ਤੇਜ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਮਾਰਤਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ।
ਮਿਆਂਮਾਰ ਨੇ ਅਤੀਤ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵੱਡੇ ਅਤੇ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਭੂਚਾਲਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਸਾਲ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਆਏ 7.7 ਅਤੇ 6.4 ਤੀਬਰਤਾ ਦੇ ਭੂਚਾਲਾਂ ਨੇ ਮੱਧ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਤਬਾਹੀ ਮਚਾਈ ਸੀ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵਿਸ਼ਵ ਸਿਹਤ ਸੰਗਠਨ (WHO) ਨੇ ਬੇਘਰ ਹੋਏ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਤਪਦਿਕ (TB), HIV ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਤੋਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਫੈਲਣ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਜਤਾਇਆ ਸੀ।
ਬਾਗੋ ਵਿੱਚ ਆਏ 7.0 ਤੀਬਰਤਾ ਦੇ ਭੂਚਾਲ ਨੇ ਯਾਂਗੂਨ ਵਰਗੇ ਸੰਘਣੀ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲੇ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂੰ ਵੀ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਲਗਾਤਾਰ ਆ ਰਹੇ ਭੂਚਾਲਾਂ ਕਾਰਨ, ਮਿਆਂਮਾਰ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਹਮੇਸ਼ਾ ਵੱਡੇ ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਖ਼ਤਰਾ ਬਣਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇਮਾਰਤਾਂ ਲਈ, ਸਗੋਂ ਜਨਤਕ ਸਿਹਤ ਲਈ ਵੀ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਚੁਣੌਤੀ ਹੈ।

