ਵੱਡੀ ਖ਼ਬਰ: ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਲੱਗੇ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਝਟਕੇ!

 

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ

ਭਾਰਤ ਦੇ ਅਸਾਮ ਸੂਬੇ ਅਤੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਸਵੇਰੇ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭੂਚਾਲ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ (National Center for Seismology – NCS) ਨੇ ਦੋਵਾਂ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਰਾਹਤ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਦੋਵਾਂ ਹੀ ਭੂਚਾਲਾਂ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਘੱਟ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਾਨ-ਮਾਲ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਕੋਈ ਖ਼ਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਅਸਾਮ ‘ਚ 2.7 ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਭੂਚਾਲ

1. ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਤੀਬਰਤਾ: ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਭੂਚਾਲ ਵਿਗਿਆਨ ਕੇਂਦਰ ਅਨੁਸਾਰ, ਅਸਾਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਤੜਕੇ 3 ਵੱਜ ਕੇ 29 ਮਿੰਟ ‘ਤੇ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਗਏ। ਰਿਕਟਰ ਸਕੇਲ (Richter scale) ‘ਤੇ ਇਸਦੀ ਤੀਬਰਤਾ 2.7 ਮਾਪੀ ਗਈ।

2. ਕੇਂਦਰ: ਭੂਚਾਲ ਦਾ ਕੇਂਦਰ (epicenter) ਅਸਾਮ ਦੇ ਕਛਾਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ 10 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਸੀ। ਭੂਚਾਲ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਘੱਟ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਸਦਾ ਪਤਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਲੱਗਾ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ।

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਿਲੀ ਧਰਤੀ

1. ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਤੀਬਰਤਾ: ਉੱਥੇ ਹੀ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸਵੇਰੇ 5 ਵੱਜ ਕੇ 4 ਮਿੰਟ ‘ਤੇ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ, ਜਿਸਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਰਿਕਟਰ ਸਕੇਲ ‘ਤੇ 3.5 ਦਰਜ ਕੀਤੀ ਗਈ।

2. ਕੇਂਦਰ: ਇਸਦਾ ਕੇਂਦਰ ਵੀ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ 10 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ 4.2 ਤੀਬਰਤਾ ਦਾ ਭੂਚਾਲ ਆਇਆ ਸੀ।

ਕਿਉਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਭੂਚਾਲ?

ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਸਰਗਰਮ (seismically active) ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।

1. ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਪਲੇਟਾਂ: ਇਸਦਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਭੂਗੋਲਿਕ ਸਥਿਤੀ ਯੂਰੇਸ਼ੀਅਨ (Eurasian) ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ (Indian) ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਪਲੇਟਾਂ ਦੀ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਹੈ।

2. ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਖੇਤਰ: ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ, ਖੈਬਰ ਪਖਤੂਨਖਵਾ, ਗਿਲਗਿਤ-ਬਾਲਟਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਵਰਗੇ ਸੂਬੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਲੇਟਾਂ ਦੇ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਭੂਚਾਲ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।

ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਅਸਾਮ ਅਤੇ ਪੂਰਾ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬੀ ਭਾਰਤ ਵੀ ਇੱਕ ਉੱਚ ਭੂਚਾਲ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ (high seismic zone) ਵਿੱਚ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਇੱਥੇ ਵੀ ਭੂਚਾਲ ਦੇ ਝਟਕੇ ਅਕਸਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।